Esra Filiz

Tarih: 29.10.2022 14:05

Tarihte bugün: Cumhuriyet bayramı!

Facebook Twitter Linked-in

1925 yılında çıkarılan bir yasa ile ulusal bayram olarak kutlanmaya başlanmıştır.

 

1876 yılına kadar yönetim şekli mutlak monarşi olan Osmanlı İmparatorluğu, 1876-78 ve 1908-18 yılları arasında meşru monarşi ile yönetilmiştir. Birinci Dünya Savaşı’ nda büyük bir hezimetin yaşanması sonucu işgale açık hale gelen Anadolu’da halkın düşmana karşı Mustafa Kemal liderliğinde verdiği çetin mücadele, 1922 yılı ekim ayını büyük bir zaferle sonuçlanmıştır.

 

Süreci takiben Büyük Millet Meclisi adı altında 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara ili sınırlarında toplanan halkın temsilcileri, 20 Ocak 1921’de Teşkilatıesasiye Kanunu ile egemenliğin kayıtsız şartsız Türk halkına ait olduğunu kabul etmiş, bu doğrultuda da saltanat kaldırılmıştır. Ülke, meclis hükümetince yönetilmeye başlamıştır.

 

Tarih 27 Ekim 1923’ü gösterdiğinde, İcra Vekilleri Heyeti istifa etmiş ve yerine meclisin güvenini kazanacak yeni bir kabinenin kurulmasının gereği ortaya konmuştu. Herhangi bir kabinenin kurulamaması, Mustafa Kemal Paşa’nın yönetim şeklinin Cumhuriyet olması kararını almasını ve yasa tasarısını meclise sunmasını sağlamıştır. Böylelikle Teşkilatıesasiye Kanunu’ nda yapılan değişikliklerin kabul edilmesiyle cumhuriyet yönetim şekli olarak kabul edilmiş oldu.

 

Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle birlikte Ankara’da 101 pare top atışı gerçekleştirilmiş, 29 Ekim gecesi ve 30 Ekim 1923 tarihinde bu olay ülke çapında adeta bir bayram havasında kutlanmıştır.1934 yılından 1945 yılına kadar yapılan Cumhuriyet Bayramı kutlamaları bazı değişiklikler dışında 1933 yılında yapılan Cumhuriyet Bayramı kutlamaları örnek alınarak düzenlenmiştir.Hükümetin 27 Mayıs 1935'te milli bayramlar hakkında gerçekleştirdiği yeni bir değişiklik ile Cumhuriyet'in ilan edildiği 29 Ekim günü milli bayram olarak nitelenmiş ve devlet adına yalnız o gün tören yapılması karara bağlanmıştır.

 

Halkın egemenliğinin bireyin egemenliğine tercih edildiği bu günü biz Türk halkına armağan edenlere minnetle…


Orjinal Köşe Yazısına Git
— KÖŞE YAZISI SONU —